moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Polskie „JAG” już działa

Bezpłatna pomoc prawna w postępowaniach karnych, umożliwienie dostępu do informacji w zakresie ochrony praw żołnierzy, edukacja prawna – tym między innymi będzie zajmował się powołany w MON Zespół Ochrony Praw Żołnierzy. – Służba w Wojsku Polskim wiąże się z dużym zaszczytem, ale bywają też trudne momenty, w których żołnierz nie może być sam – zaznaczył wicepremier Kosiniak-Kamysz.

– Chciałem poinformować o utworzeniu polskiego biura JAG – ogłosił podczas wizyty w 2 Mazowieckim Pułku Saperów w Kazuniu Nowym wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz. Minister obrony narodowej odniósł się w ten sposób do amerykańskiego serialu „JAG” opowiadającego o działaniach prawników w mundurach z wojskowego biura śledczego.

– Potrzebujemy takiego wsparcia dla dwustutysięcznej armii. Służba wiąże się z wielkim zaszczytem i wielką odpowiedzialnością. Bywają też trudne momenty, w których żołnierz nie może być sam, musi mieć wsparcie prawne – wyjaśnił szef MON-u. – Zmieniamy to, co przez wiele lat było niedociągnięciem i niedopatrzeniem, czyli pozostawianiem żołnierzy w sytuacjach trudnych. Wojsko Polskie, Ministerstwo Obrony Narodowej i Centralne Wojskowe Centrum Rekrutacji otaczać będą żołnierzy opieką. Do tego celu będą oddelegowani prawnicy zatrudnieni w MON-ie i jednostkach podległych, ale również adwokaci w każdym regionie, którzy udzielą porad prawnych lub będą reprezentować żołnierza – powiedział Kosiniak-Kamysz.

REKLAMA

Zespół Ochrony Praw Żołnierzy powstał w strukturze CWCR-u i funkcjonuje od 21 października 2024 roku. – Zespół będzie działał na rzecz żołnierzy, którzy w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych dopuścili się czynu zabronionego i jest prowadzone wobec nich postępowanie karne lub postępowanie w sprawie o wykroczenie – doprecyzował szef Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji płk Grzegorz Wawrzynkiewicz. – Będziemy działali w całej Polsce w ramach zawartych umów outsourcingowych z radcami prawnymi i adwokatami, którzy będą chronili dobre imię żołnierzy – dodał oficer.


Film: Magdalena Kowalska-Sendek. Aleksander Kruk/ ZbrojnaTV

Utworzenie zespołu prawnego stanowiącego wsparcie dla wojska wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz zapowiedział w czerwcu 2024 roku. Stało się to tuż po wydarzeniach na polsko-białoruskiej granicy, gdy Żandarmeria Wojskowa zatrzymała trzech polskich żołnierzy, którzy oddali strzały ostrzegawcze w kierunku próbujących sforsować granicę migrantów. Wojskowi zostali zakuci w kajdanki i odwiezieni na przesłuchanie. Zawieszono ich też w czynnościach służbowych. Dwóm z nich postawiono zarzuty narażenia życia i zdrowia ludzkiego oraz przekroczenia uprawnień. Szef MON-u uznał działania wobec zatrzymanych za nadgorliwość, a cała sprawa wywołała wiele pytań nie tylko w kontekście użycia broni przez żołnierzy, lecz także braku niezbędnej w tej sytuacji pomocy prawnej dla zatrzymanych, którzy wykonywali obowiązki służbowe w warunkach podwyższonego ryzyka narażenia się na odpowiedzialność karną. Przepisy jasno mówiły, że żołnierz może wnioskować o zwrot kosztów prawnika dopiero wtedy, gdy wszczęte przeciwko niemu postępowanie karne o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem zadań służbowych zakończy się prawomocnym orzeczeniem o umorzeniu albo wyrokiem uniewinniającym (tylko w ściśle uzasadnionych przypadkach istniała możliwość zwrotu kosztów procesu w trakcie jego trwania niezależnie od wyniku).

Zwrot za prawnika

Szybko stało się jasne, że konieczna jest zmiana przepisów dotyczących samego użycia broni, a także rozszerzenie obowiązujących regulacji w dziedzinie wsparcia prawnego szczególnie dla tych żołnierzy, którzy znajdą się w sytuacjach wymagających interwencji prawnej, zwłaszcza w kontekście działań na granicy prawa.

Zmiany w tym zakresie pojawiły się w obowiązującej od 26 lipca 2024 roku ustawie o zmianie niektórych ustaw w celu usprawnienia działań Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji oraz Straży Granicznej na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Wprowadziła ona między innymi zmiany w ustawie o obronie ojczyzny, w której poza kwestiami użycia broni przez żołnierzy pojawiły się też zapisy dotyczące pomocy prawnej. Na przykład mówiące o tym, że żołnierz zawodowy objęty postępowaniem karnym dotyczącym użycia środków przymusu bezpośredniego, broni lub innego uzbrojenia w związku z wykonywaniem swoich zadań służbowych, który nie korzysta z obrońcy z urzędu, może liczyć na sfinansowanie pomocy prawnej jeszcze przed zakończeniem postępowania. W szczególnie uzasadnionych przypadkach taką samą pomoc może otrzymać żołnierz, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem czynności lub zadań służbowych.

Z myślą o żołnierzach

Teraz obiecane wsparcie prawne stanowić będzie Zespół Ochrony Praw Żołnierzy. Będą mogli z niego korzystać zarówno żołnierze zawodowi, jak i niezawodowi, w tym wojsk obrony terytorialnej. W jakich konkretnie sytuacjach będzie można zwrócić się o pomoc? Na przykład wtedy, gdy żołnierz będzie podejrzewany, podejrzany, oskarżony lub objęty postępowaniem karnym z uwagi na popełniony czyn zabroniony mający związek z wykonywaniem obowiązków służbowych, w tym z użyciem broni. Ale to niejedyna grupa żołnierzy, która będzie mogła skorzystać ze wsparcia zespołu. Pomoc będzie bowiem dostępna również dla tych wojskowych, którzy będą uczestniczyć w postępowaniu w charakterze pokrzywdzonego lub oskarżyciela posiłkowego w przestępstwach karnych w zakresie: naruszenia nietykalności cielesnej, czynnej napaści lub znieważenia funkcjonariuszy publicznych. Wsparcie prawników będzie świadczone nieodpłatnie już od chwili podjęcia pierwszych czynności przez organy ścigania w sprawie danego żołnierza, czyli na przykład od momentu zatrzymania, a jeszcze przed postawieniem zarzutów.

Docelowo w składzie zespołu oprócz trzech oficerów z wykształceniem wyższym prawniczym znajdą się cywilni prawnicy. Planowane jest, że na terenie całego kraju w ramach outsourcingu zostanie zakontraktowanych 16 adwokatów i radców prawnych. Ich obowiązkiem w ramach podpisanej umowy będzie występowanie przed organami ścigania i sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy w przypadkach wskazanych w ustawie o obronie ojczyzny. Procedura wyłonienia uprawnionych do obrony w sprawach karnych adwokatów lub radców prawnych może potrwać do końca roku. Szacuje się, że pierwsi obrońcy rozpoczną pracę w grudniu tego roku lub styczniu 2025 roku. Do tego czasu zainteresowany żołnierz będzie mógł uzyskać w zespole informację na przykład o przysługujących mu uprawnieniach lub spoczywających na nim obowiązkach, w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym albo sądowym. Będzie mógł także liczyć na informacje dotyczące rozwiązania jego problemu prawnego oraz otrzymać projekty niezbędnych w sprawie pism.

Poza bezpośrednim wsparciem w sprawach karnych zespół będzie udostępniał informacje w zakresie ochrony praw i interesów żołnierzy oraz prowadził edukację prawną.

Dane kontaktowe zespołu: ul. Dymińska 13, 00-909 Warszawa, telefon: 508 010 444, e-mail: ochronaprawzolnierzy@ron.mil.pl.

Paulina Glińska, Magdalena Kowalska-Sendek

autor zdjęć: st. kpr. Wojciech Król/ CO MON

dodaj komentarz

komentarze

~MichaloRozpierdalacz
1730476740
Jak widze te "kamizelki" to mi sie plakac chce
DE-E2-13-D6

„Feniks” wciąż jest potrzebny
 
Olimp w Paryżu
„Jaguar” grasuje w Drawsku
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Użyteczno-bojowy sprawdzian lubelskich i szwedzkich terytorialsów
Jaka przyszłość artylerii?
Nasza broń ojczysta na wyjątkowej ekspozycji
Ogień Czarnej Pantery
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
„Szpej”, czyli najważniejszy jest żołnierz
Determinacja i wola walki to podstawa
Podziękowania dla żołnierzy reprezentujących w sporcie lubuską dywizję
Ostre słowa, mocne ciosy
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Cele polskiej armii i wnioski z wojny na Ukrainie
Medycyna „pancerna”
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
Pożegnanie z Żaganiem
Polskie „JAG” już działa
Karta dla rodzin wojskowych
Bój o cyberbezpieczeństwo
Zyskać przewagę w powietrzu
Rekordowa obsada maratonu z plecakami
Setki cystern dla armii
„Szczury Tobruku” atakują
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Transformacja dla zwycięstwa
Nowe Raki w szczecińskiej brygadzie
Jak Polacy szkolą Ukraińców
W obronie Tobruku, Grobowca Szejka i na pustynnych patrolach
Druga Gala Sportu Dowództwa Generalnego
Zmiana warty w PKW Liban
Ustawa o zwiększeniu produkcji amunicji przyjęta
Selekcja do JWK: pokonać kryzys
Olympus in Paris
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami
Wojsko otrzymało sprzęt do budowy Tarczy Wschód
Czarna Dywizja z tytułem mistrzów
Wybiła godzina zemsty
Co słychać pod wodą?
Mniej obcy w obcym kraju
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Aplikuj na kurs oficerski
„Siły specjalne” dały mi siłę!
Wojskowi kicbokserzy nie zawiedli
Transformacja wymogiem XXI wieku
Operacja „Feniks”. Żołnierze wzmocnili most w Młynowcu zniszczony w trakcie powodzi
Więcej pieniędzy za służbę podczas kryzysu
Fundusze na obronność będą dalej rosły
Szwedzki granatnik w rękach Polaków
Norwegowie na straży polskiego nieba
Czworonożny żandarm w Paryżu
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Jesień przeciwlotników
Terytorialsi zobaczą więcej

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO